Beneficjent: Gmina Pieszyce

Tytuł projektu: Budowa demonstracyjnego budynku przedszkola z częścią żłobkową w Pieszycach 

Wartość projektu: ponad 9,6 mln zł 

Wartość dofinansowania z UE: prawie 4,4 mln zł 

Dzieci w wieku przedszkolnym oraz żłobkowym mogą zacząć swoją przygodę edukacyjną w nowo powstałym budynku w Pieszycach. Przedszkole posiada dwieście miejsc, a żłobek jest w stanie pomieścić pięćdziesięcioro dzieci. Inwestorem projektu była Gmina Pieszyce, która postarała się o środki unijne na ten cel. Obiekt jest bardzo nowoczesny i niskoenergetyczny, a jego demonstracyjność polega na niskim zużyciu energii oraz na małych kosztach eksploatacji. W przedszkolu zostały zamontowane panele fotowoltaiczne oraz pompy ciepła. Dzieci mają do dyspozycji wielką salę wielofunkcyjną oraz plac zabaw. Powstała również w pełni wyposażona kuchnia i parking dla 60 samochodów. Bardzo ciekawym pomysłem było utworzenie tzw. zielonego tarasu na dachu budynku. Dzięki temu dzieci przebywają więcej na świeżym powietrzu i mają kontakt z naturą. Maluchy mogą uprawiać warzywa oraz uczą się wpływu zdrowego odżywiania na funkcjonowanie organizmu. 

Beneficiary: Pieszyce municipality 

Project Title: Construction of a model kindergarten building including the nursery part in Pieszyce 

Project Value: over PLN 9,6 million 

UE financing value: almost PLN 4,4 million 

Children from Pieszyce who are at the kindergarten and nursery age may now start their educational adventure in a newly-built facility. The kindergarten has two hundred places while the new nursery can accommodate fifty infants. Pieszyce municipality applied for EU financing for that building and is the investor here. This state-of-the-art facility is a low-energy one and its model role is based on low energy consumption as well as low maintenance costs. The kindergarten had photo-voltaic panels and heat pumps installed. Children can take advantage of a large multi-functional playroom and a playground. One may also find here a fully equipped pantry and a car park for 60 cars. Another interesting idea applied was creating a green terrace on the roof of the building. Thanks to such a solution children spend more time outside and maintain contact with nature. The little ones can grow their own vegetables and learn how healthy food affects functioning of a human body.

Beneficjent: Powiat Lubiński

Tytuł projektu: Budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego pełniącego funkcję modelowej placówki opiekuńczo-wychowawczej spełniającej standardy budownictwa energooszczędnego w Lubinie 

Wartość projektu: prawie 4,2 mln zł 

Wartość dofinansowania z UE: 3,5 mln zł 

Lubin ma się czym pochwalić – to tutaj powstał niecodzienny budynek: nie dość, że w pełni energooszczędny, to jeszcze stał się modelową placówką opiekuńczo-wychowawczą. 

Dom składa się z dziesięciu pokojów – jeden dla wychowawcy, pozostałe dla podopiecznych. Jest również przestronna kuchnia, pokój dzienny, świetlica, sale do ćwiczeń oraz do nauki, a także pomieszczenia gospodarcze, takie jak pralnia, suszarnia i magazyn ubrań. Na każdym piętrze znajdują się dwie łazienki, a między piętrami można poruszać się windą, która została zamontowana z myślą o dzieciach z niepełnosprawnościami. Maksymalnie znajdzie tu schronienie i bezpieczne miejsce do życia i nauki czternaścioro podopiecznych. 

Budynek został zaprojektowany jako dom energooszczędny. Oznacza to, że zastosowane przy jego budowie rozwiązania i materiały oszczędzają energię elektryczną, potrzebną choćby do podgrzania wody oraz ogrzania pomieszczeń, a także umożliwiają ograniczenie do minimum strat energii. To z kolei powoduje niższe koszty eksploatacyjne. Jak udało się ten efekt osiągnąć? Już sama zwarta konstrukcja ogranicza utratę ciepła, podobnie „zielony dach” i „zielona ściana”, które dodatkowo poprawiają estetykę. Do tego dochodzą: trzyszybowa stolarka okienna, odpowiednia elewacja, wentylacja i zintegrowana automatyka grzewcza. W praktyce dom energooszczędny zużywa o 30 procent mniej energii do ogrzewania niż typowy dom. 

Audycja o budowie energooszczędnego budynku w Lubinie, w którym mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza

Beneficiary: Lubin county 

Project Title: The construction of a single-family residential building in Lubin serving as a model caretaking and educational institution and fulfilling the energy-saving standards 

Project Value: nearly PLN 4,2 million 

UE financing value: PLN 3,5 million 

Lubin definitely has something to be proud of – this is where an unusual building was put up: not only is it fully energy-saving but also it has also been acknowledged as a model caretaking and educational institution. 

That family house comprises 10 bedrooms where one is occupied by a tutor teacher while all others by the disciples. There is also a spacious kitchen, a living room, a playroom, a gym, a study corner as well as some household rooms such as, laundry, drying room or clothes storage. There are two bathrooms on each floor, and there is a lift designed also for disabled children. The house can be a safe place to live and learn for as many as fourteen children. 

The design of the house was energy-saving which means the solutions and materials used when building the house save the energy needed to boil water or heat the rooms and reduce energy waste to minimum. This, in turn, generates lower maintenance costs. And how was that achieved? First, the dense design generates lower maintenance costs, likewise “a green roof” and a “green wall” which also add up to the general aesthetic look. All that is supported by a triple-pane window woodwork, the proper elevation, ventilation and an integrated automatic heating system. The energy-saving building practically uses 30% less energy for heating purposes than a standard house.

Beneficjent: Gmina Świdnica

Tytuł projektu: Zakup sprzętu do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków zjawisk katastrofalnych lub poważnych awarii celem wsparcia jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych – projekt partnerski gmin pod przewodnictwem Gminy Świdnica 

Wartość projektu: ponad 6,3 mln zł 

Wartość dofinansowania z UE: ponad 4 mln zł 

W wyniku partnerskiego porozumienia kilkunastu dolnośląskich gmin aż jedenaście jednostek ochotniczych straży pożarnych otrzymało wsparcie ze środków Unii Europejskiej.  Celem projektu było podniesienie bezpieczeństwa mieszkańców, skuteczne zapobieganie zagrożeniom oraz ograniczanie ich skutków. Kwota w wysokości ponad 6,3 mln zł została przeznaczona na zakup 10 nowoczesnych samochodów ratowniczo-gaśniczych (7 średnich i 3 lekkie) oraz dwóch zestawów hydraulicznych służących ratownictwu technicznemu. Warto wspomnieć, że w skład zestawu hydraulicznego wchodzą: pompy, nożyce, węże, rozpieracze (ramieniowe i teleskopowe) i sprzęt do obcinania pedałów w samochodach oraz do wyważania drzwi. Mieszkańcy gmin objętych wsparciem mogą być teraz pewni, że jednostka, która jako pierwsza pojawi się na miejscu zdarzenia jest sprawna i doskonale wyposażona. 

Dotację otrzymało jedenaście jednostek OSP w: Burkatowie, Ostroszowicach, Jaworzynie Śląskiej, Męcince, Goczałkowie, Ujeździe Górnym, Pożarzysku, Leśnej, Tworzyjanowie, Siekierczynie, Brzegu Dolnym. 

Beneficiary: Świdnica municipality 

Project Title: Purchase of rescue and natural disturbances consequences or major accidents removal equipment in order to support Volunteer Firefighters units – the municipality’ partnership project led by Swidnica 

Project Value: over PLN 6,3 million 

UE financing value: above PLN 4 million 

As a result of a partnership of a dozen of municipalities, eleven volunteer fire brigades received EU financial support. The aim of the project was to increase the citizens’ safety, effectively prevent from all hazards as well as mitigate their results. Over PLN 6,3 million was designated for the purchase of 10 state-of-the art rescue -fire vehicles (7 middle class, and 3 light) as well as two plumbing kits used by technical rescue units. Each hydraulic rescue kit contains: pumps, scissors, hose, shoulder and telescopic spreaders as well tools to cut off pedals in cars and force the door. The citizens being a part of the project can be sure now that in case of any event, each rescue unit is in a working order and fully equipped. 

Eleven volunteer fire brigades from the following towns received subsidy: Burkatów, Ostroszowice, Jaworzyna Śląska, Męcinka, Goczałków, Ujazd Górny, Pożarzysko, Leśna, Tworzyjanów, Siekierczyn, Brzeg Dolny.

Beneficjent: Gmina Czarny Bór

Tytuł projektu: Ekomuzeum wokół Trójgarbu – etap II – sposób na ochronę i udostępnianie zasobów przyrodniczych masywu Trójgarbu i Chełmca 

Wartość projektu: 2,7 mln zł 

Wartość dofinansowania z UE: blisko 1,9 mln zł 

Trójgarb to wzniesienie w kształcie rozciągniętego stożka o dość stromych zboczach, znajdujące się w Sudetach Środkowych, w paśmie Gór Wałbrzyskich. Wyróżnia się charakterystycznymi trzema wierzchołkami  (tuż po II wojnie światowej przez krótki czas był nawet nazywany Potrójną), o wysokości 778, 757 oraz 738 m n.p.m. By zachować zasoby przyrodnicze i udostępnić je zwiedzającym,  gospodarze terenu, Gmina Czarny Bór wraz z partnerami, czyli Starymi Bogaczowicami oraz Szczawnem Zdrój, postarali się o unijną dotację i stworzyli Ekomuzeum wokół  masywu Trójgarbu i sąsiedniego Chełmca. 

Największą atrakcją jest licząca prawie 30 metrów wysokości wieża, składająca się z platform widokowych na pięciu kondygnacjach. Została wzniesiona na podstawie trójkąta, dodatkowo układ schodów oraz platform również zaprojektowany został jako sekwencje tej figury geometrycznej. Ma to symbolizować trzy gminy, które zainicjowały budowę. Otwarcie wieży poprzedzał pieszy rajd sylwestrowy w 2018 roku. Warto wspomnieć, że to nie pierwszy punkt widokowy na szczycie Trójgarbu. Pod koniec  XIX w. na najwyższym wierzchołku stanęły drewniana wieża oraz bufet, które sfinansował Martin Engler, właściciel restauracji „Złota Kotwica” z pobliskich Starych Bogaczowic. Niestety, obie budowle nie dotrwały do naszych czasów, zostały rozebrane po II wojnie światowej. 

Ponadto na szlakach turystycznych wokół Trójgarbu i Chełmca zamontowane zostały elementy ułatwiające i uprzyjemniające wycieczki. Należą do nich między innymi wiaty turystyczne, stoły z ławkami, tablice informacyjne, kierunkowskazy, kosze na śmieci oraz stojaki na rowery. Miłośnicy przyrody i ekologii mają możliwość spacerowania trasami liczącymi ponad 70 km i podziwiania tamtejszej fauny i flory. Można przyjrzeć się jadalnym i trującym grzybom, natknąć się na bursztynkę wysmukłą (ślimak) czy posłuchać ptaków. Natomiast miłośnikom kultury Ekomuzeum oferuje poznanie historii lokalnych obiektów sakralnych, uzdrowiskowych i przemysłowych.  Informacje o nich znajdują się na specjalnych tablicach, a do samych obiektów można wejść podczas wycieczki, na przykład po to, by obejrzeć  osiemnastowieczne freski w kaplicy św. Anny w Starych Bogaczowicach lub podziwiać architekturę zdrojową w Szczawnie Zdroju. 

Audycja o wieży widokowej na Trójgarbie

Beneficiary: Czarny Bór municipality 

Project Title: Eco-museum near Trójgarb – phase 2 – as a way of protection and circulation of natural resources of Trójgarb and the Chełmiec massif 

UE financing value: PLN 2,7 million 

UE financing value: nearly PLN 1,9 million 

Trójgarb is a hill in the shape of a stretched cone of quite steep slopes located in the central Sudetes in the Walbrzyskie Mountain range. Its characteristic feature are the three tops (shortly after the WW2 it was even called the “Triple”) of 778, 757 and 738 m height above the sea level. In order to keep the natural resources and make them available to the public, the authorities of Czarny Bór municipality together with Stare Bogaczowice, and Szczawno Zdrój applied for EU subsidy and created an eco-museum near the Trójgarb massif and the neighbouring Chełmiec. 

The biggest attraction is a 300 m-high tower made up of viewing platforms on five levels. The tower was based on a triangle shape, whilst additionally, each pile of steps and each platform were designed so as to form a sequence of a triangle. The whole design is meant to symbolise the three municipalities which initiated the project. Opening of the tower was preceded by a New Year’s Eve raid in 2018. It is also worth mentioning that it is not the first viewing point that was built on the top of the Trójgarb hill. At the turn of the 19^th century, Martin Engler, the owner of the “Gold Anchor” restaurant from the neighbouring Stare Bogaczowice, sponsored building a wooden tower and a buffet bar on the highest top of Trojgarb. Unfortunately, none of the buildings survived, both were put down after the second world war. 

Furthermore, hiking trails around Trójgarb and Chełmiec were equipped with a few facilities making hiking more enjoyable. Those include, tourist sheds, tables and benches, information boards, signposts, rubbish bins, or bike stands. Nature and eco-lovers can enjoy walking on in total 70 kilometres of trails and admire the region’s wildlife. One can find both edible and poisonous mushroom species, encounter an Oxyloma elegans (snail) or listen to birds songs. For those who prefer culture, eco-museum invites to learn a bit of history of the local sacral architecture, spa or industrial facilities. The information on the above can be found on special boards, while the very facilities can be visited during a guided tour, e.g. on 18^th century frescos in St. Ann’s Chapel in Stare Bogaczwowice or on spa architecture in Szczawno Zdrój.

Beneficjent: Gmina Nowogrodziec

Tytuł projektu: Rewitalizacja płyty ul. Rynek i ul. Kościuszki w Nowogrodźcu 

Wartość projektu: ponad 5,2 mln zł 

Wartość dofinansowania z UE: ponad 3,3 mln zł 

Rewitalizacja ścisłego centrum Nowogrodźca objęła między innymi wymianę nawierzchni drogowej, chodników i zagospodarowanie zapleczy budynków mieszkalnych znajdujących się w Rynku oraz przy ul. Kościuszki w obrębie murów obronnych. Powstały miejsca postojowe i parkingi, teren zazielenił się dzięki nowym nasadzeniom, a zainstalowany monitoring miejski przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa. Cała przestrzeń jest dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W miastach takich jak Nowogrodziec rynek to nie tylko atrakcja turystyczna, ale również miejsce spotkań. 

W tym roku miasto obchodzi 786. rocznicę nadania praw miejskich z rąk księcia Henryka Brodatego, choć historia jego powstania sięga kilkudziesięciu lat przed nadaniem praw. Wówczas to książę przy starej osadzie na szlaku handlowym wiodącym z Wrocławia do Lipska założył zamek myśliwski, by potem podarować go żonie, Jadwidze Śląskiej. Pod koniec XV w. miasto zaczęło się intensywnie rozwijać – uzyskało przywilej warzenia i sprzedaży piwa oraz zorganizowania targu solnego, wtedy też powstał pierwszy wodociąg. 

Ważnym wydarzeniem w dziejach Nowogrodźca było przybycie w połowie XVI w. garncarza Jonasza Andersa, który uruchomił pierwszą garncarnię i zapoczątkował intensywny rozwój rzemiosła ceramicznego. Od tej pory Nowogrodziec rywalizował z Bolesławcem w produkcji wyrobów garncarskich. Przejawem tej rywalizacji była między innymi ambicja posiadania największego garnca na świecie. W 1753 roku palmę pierwszeństwa objął Bolesławiec, gdzie powstało naczynie o pojemności 1900 litrów, ale sto lat później w Nowogrodźcu mistrz garncarski, August Franke, wykonał garniec prawie dwukrotnie większy. 

W 1900 roku miasto otrzymało prąd elektryczny, rok później centralę telefoniczną, za kolejne trzy lata – dworzec kolejowy. 

Fot.: Grzegorz Matoryn

Beneficiary: Nowogrodziec municipality 

Project Title: Revitalisation of paving in the market square (Rynek) and in Kościuszki street in Nowogrodziec 

Project Value:  over PLN 5,2 million 

UE financing value: over PLN 3,3 million 

Revitalisation of the strict centre of Nowogrodziec encompassed i.e. replacement of road surfaces, pavements, development of the back offices of residential buildings located in the market square (Rynek) and in Kosciuszki street within the fortifications. There are new car parks and stop over areas, and thanks to new planting the whole area became greener while newly-installed monitoring system enhances citizens’ safety. The city space is also adjusted to the disabled’ needs. In towns such as Nowogrodziec, the city centre is not only an attraction but also a meeting place. 

Although the historical background of the town dates back as far as several dozen years before receiving civic rights, this year Nowogrodziec celebrates the 786^th anniversary of being granted civic rights by the Duke Henry the Bearded. The Duke established a hunters’ castle near an old settlement, on a trading route leading from Wroclaw to Leipzig, which he later gifted to his wife, queen Jadwiga of Silesia. At the turn of the 19^th century, the town was in it its full bloom – as the first town it obtained a privilege of brewing and trading beer and organising a salt market. It was then, when the first water mains were created. 

An event which played a significant role in the history of Nowogrodziec, was the arrival in the town of Jonas Anders, a potter, who opened pottery and initiated an intensive development of ceramics craft. From that moment on Nowogrodziec and Boleslawiec became the main competitors in the pottery production. An expression of that rivalry was a strive to own the biggest pot in the world. In 1753 Boleslawiec became the leader, having produced a 1900-liter-pot, whereas a hundred years later, a master of pottery from Nowogrodziec, August Franke, made a pot twice as big as that of 1753. 

In 1900 the town welcomed electrification, a year later, a landline was set up while three years afterwards, a railway station was built.