Beneficjent: Miasto Jelenia Góra

Tytuł projektu: Bliżej przyrody, chroniąc przyrodę – promenada Jagniątkowa

Wartość projektu – ponad 2 mln zł  

Dofinansowanie UE –  1,5 mln zł

Jagniątków (dawniej Agnetendorf) to najwyżej położona część Jeleniej Góry, którą w połowie XVII wieku założyli czescy protestanci, uciekający przed prześladowaniami na śląską cześć Karkonoszy. W Jagniątkowie mamy do czynienia z zabudową typową dla podgórskich pensjonatów. I nie ma się co dziwić – ukształtowanie terenu zachęca do górskich wycieczek pieszych i rowerowych.

Wyjątkowe walory przyrodnicze stały się impulsem do zbudowania niemal dwuipółkilometrowego  szlaku, pozwalającego podziwiać faunę i florę Karkonoszy. Promenada z małą architekturą, tablicami edukacyjnymi, oświetleniem, ławkami oraz odpowiednim oznakowaniem dla rowerzystów przyciąga turystów i kuracjuszy. A do zaoferowania ma wiele, bo oprócz wypoczynku i relaksu także… podpatrywanie przyrody.

Przeważającym typem roślinności naturalnej na tym terenie są lasy liściaste i mieszane, gdzie obok popularnej buczyny i świerków natrafić można na o wiele rzadziej występującą jodłę białą. Dużą powierzchnię zajmują również łąki, a w miejscach gdzie przez większą część roku zatrzymuje się woda – także torfowiska. Wszystkie te obszary należą do chronionych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 i są naturalnym środowiskiem dla wielu chronionych i rzadkich w skali kraju gatunków roślin i zwierząt.

Spośród tych ostatnich warto wymienić najmniejsze, wielkością porównywane do szpaka, sowy leśne: sóweczkę i włochatkę oraz jedynego w Polsce ptaka śpiewającego, który potrafi… nurkować. Pluszcz, bo o nim mowa, zagnieździł się nad potokiem Wrzosówka. Stąd ma świetne warunki do polowań pod wodą. Skrzydeł używa jak wioseł, a nurkuje na głębokość do 1 metra i może pozostawać pod powierzchnią wody do 15 sekund! Cechuje go krępa sylwetka, krótki, zadarty ogon oraz „śliniak”, czyli duża, biała plama na gardle na tle ciemnoszaro-brązowego upierzenia. Spacerując promenadą Jagniątkowa warto go wypatrywać.

Podczas wędrówki warto również zajrzeć do znajdującego się na trasie Muzeum Miejskiego Dom Gerharta Hauptmanna. Masywna, podobna do zamku rezydencja powstała na początku XX wieku według projektu berlińskiego architekta Hansa Grisenbacha. Zbudowana na granitowej skale siedziba powstała w zamyśle jako widokowa willa, stąd z jej okien rozpościera się przepiękna panorama Karkonoszy. Niemiecki pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla z 1912 r., pomieszkiwał tu pomiędzy pobytami na wyspie Hiddensee, we Włoszech i Berlinie, odpoczywając od zgiełku miast i publicznego zainteresowania swoją osobą.

Recipient: City of Jelenia Góra

Project title: Closer to nature, protecting nature – Jagniątków Promenade

Project value – over 2 million PLN 

EU funding – 1.5 million PLN

Promenade in Jagniątków

Jagniątków (formerly Agnetendorf) is the highest part of Jelenia Góra, founded in the mid-17th century by Czech Protestants fleeing persecution to the Silesian part of the Karkonosze Mountains. In Jagniątków we can see buildings typical for sub-mountain pensions. And no wonder – the terrain encourages mountain hiking and cycling.

The exceptional natural values became an impulse to build an almost two-and-a-half-kilometre trail allowing to admire the fauna and flora of the Karkonosze Mountains. The promenade with small architecture, educational boards, lighting, benches and appropriate marking for cyclists attracts tourists and health resort visitors. And it has a lot to offer, because apart from leisure and relaxation it also offers… nature observation.

The predominant type of natural vegetation in the area is deciduous and mixed forest, where, besides the popular beech and spruce, the much less common white fir can be found. There is also a large area of meadows and, where water retains most of the year, also peat bogs. All these areas belong to the Natura 2000 protected natural habitats to which many protected and nationally rare plant and animal species belong.

Among the latter, it is worth mentioning the smallest forest owls (comparable in size to a starling): the Barn Owl and the Tengmalm, as well as the only singing bird in Poland which can… dive. The sparrow hawk, as it is called, has nested in the Wrzosówka stream. From here, it has excellent conditions for hunting underwater. It uses its wings like oars, dives to a depth of up to 1 meter and can stay under the surface of the water for up to 15 seconds! It is characterised by a stocky body, a short, wagging tail and a „bib”, i.e. a large white spot on its throat against a background of dark grey-brown feathers. When walking along the Jagniątków promenade, it is worth looking out for it.

The Gerhart Hauptmann House City Museum, located along the route, is also worth a visit. The massive castle-like residence was built in the early 20th century according to a design by the Berlin architect Hans Grisenbach. Built on a granite rock, the residence was conceived as a panoramic villa, offering a beautiful view of the Karkonosze Mountains. The German writer, winner of the Nobel Prize for Literature in 1912, lived here between stays on the island of Hiddensee, in Italy and Berlin, taking a break from the hustle and bustle of the cities and the public interest in his person.