Nowy rynek w Żmigrodzie
Beneficjent: Gmina Żmigród
Tytuł projektu: Rewitalizacja placu rynkowego w Żmigrodzie celem nadania mu reprezentacyjnej i centrotwórczej funkcji
Wartość projektu: 2,9 mln zł
Wartość dofinansowania z UE: 2,5 mln zł
Centrum przesiadkowe park&ride przy dworcu PKP, ogrody bioróżnorodności nad Sąsiecznicą, przebudowa przedszkola „Zielona Dolina” oraz wyposażenie pracowni matematyczno-przyrodniczych w szkołach – to tylko niektóre zadania zrealizowane przez Żmigród dzięki unijnym dotacjom. Jednakże najbardziej spektakularną inwestycją ostatnich lat, na którą gmina pozyskała unijne fundusze, jest rewitalizacja placu rynkowego, przywrócenie mu historycznego układu oraz honorowego miejsca w „sercu miasta”.
Nowy rynek w Żmigrodzie powstał dwa lata temu. Inwestycja obejmowała m.in. przebudowę nawierzchni placu i sąsiednich dróg, instalację nowego oświetlenia i monitoringu, zamontowanie elementów małej architektury takich jak ławki czy fontanna, nasadzenia roślin ozdobnych. Odnowiona została również figura Najświętszej Marii Panny, która ma szczególne znaczenie dla mieszkańców Żmigrodu. Kolumna pochodzi z drugiej połowy XIX wieku i jest pozostałością po tzw. kolumnie zwycięstwa, ustawionej po triumfie Prus w wojnie z Francją. Wtedy jej zwieńczenie stanowił orzeł, zastąpiony po II wojnie światowej właśnie figurką Matki Boskiej, którą siostry szarytki przywiozły z Czortkowa (dziś miasto na Ukrainie). W 1947 roku figura została poświęcona i dokonano aktu oddania miasta pod jej opiekę.
Bardzo ważnym elementem rewitalizacji było podkreślenie funkcji reprezentacyjnej żmigrodzkiego rynku, przystosowanie go do organizowania różnorodnych imprez plenerowych: kulturalnych, historycznych, religijnych, edukacyjnych czy handlowych (jarmarki, czasowe stoiska z wyrobami regionalnymi), a także ważnych świąt dla lokalnej społeczności. Dlatego część pieniędzy przeznaczono na zakup wyposażenia niezbędnego do przeprowadzenia takich wydarzeń, np. tablice wystawiennicze, zewnętrzny wyświetlacz, mobilna scena. Na rynku odbyły się już jarmarki bożonarodzeniowe i wielkanocne.
Żmigród leży nad rzekami Baryczą i Sąsiecznicą. Zamieszkuje go 6,5 tys. osób. Pierwsze wzmianki o mieście znalazły się w bulli wrocławskiej z 1155 roku, zaś jego nazwa pochodzi od dwóch polskich słów: żmija i gród (gród żmij). Niektórzy utożsamiają nazwę żmija ze staropolskim określeniem smoka, który znajduje się w herbie miasta.
Beneficiary: The Zmigród commune
Title of the project: Revitalisation of the market square in Żmigród to give it a representative and centre-creating function
Value of the project: PLN 2.9 million
Value of co-financing from the EU: PLN 2.5 million
Park&ride interchange station at the PKP railway station, biodiversity gardens on Sąsiecznica, reconstruction of the „Zielona Dolina” kindergarten and equipment for mathematics and natural science rooms in schools – these are just some of the tasks implemented by Żmigród thanks to EU subsidies. However, the most spectacular investment of recent years for which the municipality has obtained EU funds is the revitalisation of the market square, restoring its historic layout and an honorary place in the „heart of the town”.
A new market square in Żmigród was constructed two years ago. The investment included reconstruction of the surface of the square and neighbouring roads, installation of new lighting and monitoring system, installation of elements of small architecture such as benches and a fountain, and planting of decorative plants. The statue of the Blessed Virgin Mary, which has special significance for the inhabitants of Żmigród, has also been renewed. The column dates from the second half of the 19th century and is a remnant of the so-called victory column, build after the triumph of Prussia in the war with France. At that time, on its top there was an eagle, replaced after World War II with the statue of the Mother of God, which was brought by the sisters of Charity from Chortkiv (today a city in Ukraine). In 1947, the statue was consecrated and the town was entrusted under Her protection.
A very important element of revitalisation was emphasising the representative function of the Żmigród market square and adapting it to an organisation of various outdoor events: cultural, historical, religious, educational or trade events (fairs, temporary stands with regional products), as well as important celebrations for the local community. Therefore, part of the money was allocated to the purchase of equipment necessary to carry out such events, e.g. exhibition boards, external display, mobile stage. Such events as Christmas and Easter markets have already been organised in the market square.
Żmigród is located on the rivers Barycza and Sąsiecznica. It has 6.5 thousand inhabitants. The town was first mentioned in the Wroclaw Bull of 1155, and its name comes from two Polish words: viper (żmija) and town (gród) (viper town). Some claim that the word ‚viper’ is an old Polish term for a dragon, which is in the town’s coat of arms.