Adaptacja budynku byłego dworca kolejowego wraz z otoczeniem na centrum muzealno-kulturalne w Świeradowie-Zdroju
Beneficjent: Gmina Miejska Świeradów-Zdrój
Wartość projektu: ponad 6 mln zł
Dofinansowanie UE: ponad 5 mln zł
To wyjątkowe miejsce powstało w budynku dawnego dworca PKP w Świeradowie Zdroju – kurorcie uzdrowiskowym położonym u stóp Gór Izerskich. Od marca 2019 działa tu Miejskie Centrum Kultury, Aktywności i Promocji Gminy „Stacja Kultury”, zwane też Sercem Miasta.
Zabytkowy budynek zaadaptowano w taki sposób, aby spełniał funkcje kulturalne i integracyjne. Mieszczą się tu: sala widowiskowa, studio nagrań, pracownia fotograficzna czy sale warsztatowe. Cyberjelonki, czyli nauka programowania dla dzieci, nauka gry na gitarze czy perkusji, zajęcia z emisji głosu, warsztaty modelarskie czy z makramy – takie umiejętności i wiele więcej można zdobyć na zajęciach organizowanych w Centrum.
Niewątpliwą atrakcją tego miejsca i to nie tylko dla najmłodszych jest makieta kolejowa, przedstawiająca fragmenty linii kolejowych nr 317 i 336 z lat 1945-1970 na odcinku Gryfów Śląski – Mirsk – Świeradów-Zdrój – Świeradów Nadleśnictwo. Makieta waży niemal 800 kg, a łączna długość torów wynosi ok. 105 metrów. Zadbano także o wszystkie detale – zobaczymy na niej 5 lokomotyw i 2 wagony motorowe, 28 wagonów, 40 zwrotnic, ok. 600 drzewek i krzewów oraz 200 figurek przedstawiających ludzi i zwierzęta.
Natomiast przed budynkiem podziwiać można lokomotywę, która została wyprodukowana w 1918 r., w niemieckiej fabryce pojazdów szynowych Borsig w Berlinie. Lokomotywy tego typu produkowane były w latach 1910-1922 i należały do najbardziej udanych konstrukcji i najliczniejszych serii parowozów eksploatowanych w PKP. Zrewitalizowano także peron oraz magazyn towarowy, a na dawnym nasypie torowiska stanęły ławeczki i latarnie. Pozostawiono również jeden tor kolejowy, a w przyszłości planowane jest uruchomienie kolejki turystycznej.
Pomysł miasta, wsparty funduszami unijnymi, wyróżniło jury ubiegłorocznej edycji ogólnopolskiego konkursu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”. Doceniono jego konserwację, która przywróciła miastu zespół zabudowań historycznego dworca, umożliwiając jego wykorzystanie jako ośrodka kultury.
Recipient: Świeradów-Zdrój Municipality
Adaptation of the former railway station building and its surroundings into a museum and cultural centre in Świeradów-Zdrój
Project value: over 6 million PLN
EU funding: over 5 million PLN
This unique place was established in the building of the former railway station in Świeradów Zdrój, a health resort located at the foot of the Jizera Mountains. Since March 2019, the Municipal Centre for Culture, Activity and Municipality Promotion ” Culture Station”, also known as the Heart of the City, has been operating here.
The historic building was adapted in such a way that it fulfils cultural and integration functions. It houses an auditorium, a recording studio, a photographic studio and workshop rooms. CyberJelonki, i.e. programming lessons for children, guitar and drum lessons, voice production classes, modelling or macramé workshops – these and many more skills can be acquired during classes organised at the Centre.
An unquestionable attraction of this place, and not only for the youngest, is a railway model showing fragments of railway lines No. 317 and 336 from the years 1945-1970 along the section Gryfów Śląski – Mirsk – Świeradów-Zdrój – Świeradów Nadleśnictwo. The model weighs almost 800 kg and the total length of the tracks is about 105 meters. Every detail of the model is present – we will see 5 locomotives and 2 motor cars, 28 carriages, 40 switches, about 600 trees and bushes and 200 figures representing people and animals.
Meanwhile, in front of the building you can admire a locomotive which was produced in 1918, at the German Borsig rail vehicle factory in Berlin. Locomotives of this type were produced between 1910 and 1922 and were among the most successful designs and most numerous series of steam locomotives operated by PKP. The platform and freight depot have also been revitalised, and benches and lanterns have been placed on the former track embankment. One railway track has also been left in place, and a tourist railway is planned for the future.
The city’s idea, supported by EU funds, was recognised by the jury of last year’s edition of the nationwide ‚Well-Kept Monument’ competition organised by the Minister of Culture and National Heritage and the General Conservator of Monuments. They appreciated its conservation, which restored the historical railway station complex to the city, making it possible to use it as a cultural centre.